Hans Günther Grünewald

21 jaar

Hans Günther Grünewald is geboren op 28 december 1919 in Düsseldorf. Zijn moeder Erna Brunhilde Frank is eveneens in Düsseldorf geboren en wel op 6 maart 1886, zijn vader Heinrich kwam ter wereld in Belecke im Kreis Arnsberg, een dorp 135 km ten oosten van Düsseldorf. Heinrich dient in het Duitse leger in de eerste wereldoorlog als frontsoldaat. Aan hem wordt na de oorlog het erekruis II uitgereikt.  
Heinrich en Erna trouwen op 5 maart 1919 en aan het eind van dezelfde jaar komt Hans Günther, hun enige kind ter wereld. Zijn vader was koopman en lid van de Industrie en Handelskamer. Hij stierf op 26 februari 1931 op 43 jarige leeftijd. Zijn moeder wordt 10 november 1941 tijdens een razzia opgepakt en naar het getto in Minsk gedeporteerd. Daar wordt zij na enkele dagen om het leven gebracht. 

Het gezin Grünewald woonde aanvankelijk op de Grafenberger Allee. Na het overlijden van vader Heinrich verhuisden Hans Günther en zijn moeder naar de Karl-Anton Strasse 11, het huis van grootmoeder Frieda Frank. Zijn oom Kurt Frank, inmiddels eigenaar geworden van het huis op de Karl-Anton Strasse kwam daar ook wonen vanaf 25 maart 1935 met zijn niet-joodse vrouw.

Hans Günther vertrekt op 14 jarige leeftijd op 29 april 1935 naar “Das Judische Schulheim Herrlingen”. Dit huis had een zionistische grondslag en bereidde de kinderen en jongeren voor op een eventuele emigratie naar Palestina. Op 1 oktober 1935 keerde Hans Günther terug naar Düsseldorf.

In augustus 1938 begon Hans Günther aan zijn hachshara opleiding in Gut Winkel bij Spreenhagen in Brandenburg. Dit centrum ligt 40 kilometer oostelijk van Berlijn en bood plaats aan ongeveer 100 leerlingen.  Ook deze hachshara vestiging wordt tijdens de Kristallnacht op 9 november 1938 overvallen. Of hij daar kan blijven tot de zomer van 1939 is onduidelijk, vaststaat dat hij dan vertrekt  naar Nederland.

Hij vervolgt zijn opleiding in het Werkdorp, hij werkt daar als tuinman. Na de ontruiming van het Werkdorp op 20 maart 1941 wordt hij opgenomen in het pleeggezin Isay, afkomstig uit Keulen, in de Schubertstraat in Amsterdam. Zij zijn kennissen van de familie Frank.   
Hans Günther behoort tot de juni-groep, de 57 werkdorpers die op 11 juni 1941 bij de 2e grote razzia in Amsterdam zijn opgepakt en via kamp Schoorl in een groep van 300 joden naar Mauthausen zijn gedeporteerd. Ze moeten er dwangarbeid verrichten in steengroeves en/of worden onderworpen aan medische experimenten. Binnen drie maanden na aankomst wordt Hans Günther er op 17 september 1941 vermoord.

Biografische gegevens

Familie

Zoon van

  • Erna Brunhilde Grünewald-Frank * 06-03-1886 in Düsseldorf † na 10-11-1941 in Minsk
  • Heinrich Grünewald * 1887 in Belecke im Kreis Arnsberg † 26-02-1931 in Düsseldorf

Laatste adres

Düsseldorf, Karl-Antonstrasse 11 en Gut-Winkel Spreenhagen

Laatst bekende verblijfplaatsen in Nederland

  • 14-07-1939
    Werkdorp Wieringen, Nieuwesluizerweg 42, Slootdorp (Wieringen)
  • 20-03-1941
    Na de ontruiming van het Werkdorp op transport naar Amsterdam
  • 27-03-1941
    Amsterdam, Schubertstraat 66-hs (fam. Isay)
  • 11-06-1941
    Opgepakt bij de 2e razzia in Amsterdam en naar Durchgangslager Schoorl getransporteerd
  • 22-06-1941
    Op transport naar Mauthausen